De fascinatie voor het kleine om ons heen is van alle tijden. Dat illustreert de tentoonstelling
De wereld achter een poppenhuis. Willem Tholen, Lita de Ranitz en vrienden in het Haags Historisch Museum van 17 februari t/m 10 juni 2018. De expositie zoomt in op dé publiekslieveling van het museum, het grote pronkpoppenhuis uit 1910 van Lita de Ranitz. Het museum legt verbindingen met hedendaagse ontwerpers en verzamelaars van miniatuurkunst en toont een selectie uit de collectie van Ria en Lex Daniels. Bijna 300 miniatuurkunstwerken uit hun verzameling van hedendaagse kunstenaars als Daniel Spoerri, David LaChapelle, Erwin Olaf en Rob Scholte zullen te zien zijn.

Geïnspireerd door de interieurbladen van haar tijd, bouwde de eigenzinnige en adellijke Lita de Ranitz (1876-1960) een pronkpoppenhuis in 1910. Het zou haar een leven lang bezighouden. In de tentoonstelling maakt het publiek kennis met de wereld van Lita, haar echtgenoot de kunstschilder Willem Bastiaan Tholen (1860 – 1931) en hun relaties. Tholen en de Ranitz, die in 1919 met elkaar trouwden, beschikten over een uitgebreid netwerk aan kunstenaars en met mensen aan het hof. Zij vormden daarmee het middelpunt van een echte Haagse sociale kring aan het begin van de 20ste eeuw. Niet alleen hangt het poppenhuis vol met schilderijtjes van beroemde kunstenaars als Jan Toorop, Louis Apol, Paul Gabriel, Johan Jongkind, Floris Arntzenius en vele anderen, maar bevat het ook 18de-eeuws Amsterdams zilver, Noorse knipkunst, Egyptische oudheden en Japanse miniaturen.

Al tijdens de bouw van haar poppenhuis correspondeerde Lita via miniatuurbriefjes met haar latere man Willem Bastiaan Tholen, een vermaard schilder van landschappen, stadsgezichten en portretten. Ook zijn atelier in de tuin van hun Haagse villa werd in miniatuur nagebouwd. In de tentoonstelling is een selectie uit het oeuvre van deze schilder opgenomen en wordt zijn sociale netwerk geduid.

Dat poppenhuizen en miniatuurkunst nog steeds inspireren, toont het laatste deel van de tentoonstelling. Sommige hedendaagse ontwerpers laten zich, op hun eigen manier, inspireren door de wereld in het klein. Hun werk is in de laatste zaal van de tentoonstelling te zien, samen met bijna 300 kunstwerken in miniatuur uit de collectie van Ria en Lex Daniels. Dit echtpaar heeft zich toegelegd op het verzamelen van miniatuurkunstwerken van internationaal befaamde kunstenaars.

Bij de tentoonstelling wordt een aantal activiteiten georganiseerd, zoals een lezing door historica en schrijfster Ileen Montijn en interieurworkshops voor jong en oud. Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt een heruitgave van het boek De poppenhuizen van jonkvrouwe Lita de Ranitz (Uitgeverij van Spijk, 2018).

Op 10 & 11 februari is het Haags Historisch Museum op de Poppenhuizen, Poppen & Miniaturenbeurs aanwezig met een replica van het poppenhuis.